Insecten
Achtergrond: achteruitgang van insecten
In oktober 2017 verscheen een baanbrekend artikel van de Radboud Universiteit en de Entomologische Vereniging Krefeld waarin aangetoond werd dat er in Duitse natuurreservaten over 27 jaar sprake was geweest van een achteruitgang van gemiddeld 75% aan vliegende insecten (Hallmann, 2017). Later werden ook voor ons land sterke achteruitgang van vliegende insecten en loopkevers gerapporteerd (Hallmann, 2020).
%
75% afname van vliegende insecten over 27 jaar
Om dit onderzoek mogelijk te maken hebben entomologen decennia-lang onderzoek moeten doen, malaisevallen installeren en legen, nachten doorhalen om nachtvlinders te turven en eindeloos vangpotten voor bodemfauna legen. Een dergelijk volhardend persistent sterk geüniformeerd onderzoek is bijna niet op te brengen. Vandaar dat het DIOPSIS consortium in 2018 een verkenning gedaan hebben naar de mogelijkheden om het waarnemen van insecten te automatiseren. Dit leidde uiteindelijk tot DIOPSIS.
Historie
In de zomer van 2018 hebben enkele prototypes van de insecten camera gedraaid in achtertuinen van medewerkers. De resultaten waren dermate bemoedigend, dat in de winter van 2018-2019 naar fondsen gezocht is om 100 camera’s te kunnen bouwen. Met financiële steun van het ministerie van Landbouw en Natuur en Voedselkwaliteit, het Wereld Natuurfonds, EIS Kenniscentrum Insecten en het Radboud Alumni Fonds is het gelukt om de benodigde programmatuur te ontwikkelen. In opdracht van de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland, Zeeland en Gelderland konden de camera’s ook daadwerkelijk gebouwd worden in 2019. Zowel de buitenkant van de camera als de hardware aan de binnenkant zijn eigen ontwerp.
Op 8 juli 2019 werden de eerste DIOPSIS camera’s geplaatst in de Provinciale Waterleidingduinen van Noord-Holland. Tot eind september zijn er meer dan 90 camera’s actief geweest voor tenminste 4 weken elk. Op enkele plekken (Ooijpolder, Soesterberg, Tilburg, Hillegom) hebben camera’s naast andere waarnemingsmethodes gestaan om ze te kunnen ijken.
Entomologie
DIOPSIS is een acronym voor ‘Digital Identification Of Photographically Sampled Insect Species’.
DIOPSIS is ook de wetenschappelijk naam van een geslacht van de Steeloogvliegen (zie logo). DIOPSIS is als mascotte gekozen omdat de vlieg met ogen op steeltjes onderzoekend de wereld in lijkt te kijken. Overigens komt de Steeloogvlieg uitsluitend in de tropen en subtropen voor.